آکنه و درمانهای آن
آکنه يا جوش جواني بيماري شايع دوران بلوغ که مي تواند گاهي زودتر يا گاهي در سنين بالاتر و ديرس رخ دهد. اين بيماري در آقايان شيوع کمتري دارد ولي از لحاظ باليني شدت بيشتري دارد درحاليکه آکنه در خانمها مقاوم تر به درمانها هستند.
4 علت مهم به وجود آمدن آکنه عبارتند از :
- افزايش فعاليت غدد سباسه (چربي پوست)
- افزايش شاخي شدن مجراي غدد سباسه
- فعاليت غيرطبيعي باکتريهاي
- بوجود آوردن التهاب
عوامل موثر در ايجاد بيماري :
-
علل ارثي : عامل انتقال بيماري نامعلوم ولي عامل ارث در آن دخيل مي باشد.
-
علل هورموني : اثر هورمون تستوسترون (هورمونهاي مردانه) موجب افزايش ميزان فعاليت و اندازه غدد سباسه مي شود درحاليکه هورمون استروژن ترشح آن را کم مي کند.
- آب و هوا : هواي گرم و مطبوع در 15درصد موارد باعث تشديد آکنه مي شود.
- رژيم غذايي : رژيم هاي کم کالري موقتاً مي تواند شدت آکنه را کم کند.
- استرس : استرس با افزايش ترشح هورمونهاي غده فوق کليوي باعث تشديد آکنه مي شود که اين اثر در خانم ها بيشتر ديده مي شود.
- اشعه ماوراء بنفش : اشعه زياد به علت اختلال در ساختمان فوليکولر موجب تشديد توليد کومدون مي شود.
- فقر اقتصادي : به علت عدم دسترسي به مواد پاک کننده صورت ،آکنه در آنها زيادتر ديده مي شود
- قبل از قاعدگي : در 70% موارد قبل از قاعدگي آکنه تشديد پيدا مي کند علت تشديد اختلالات هورموني قبل ازآن است.
- شغل : در افرادي که با مواد روغني، نفت و ديگر مشتقات نفتي کار مي کنند و يا در محيط هاي گرم مرطوب فعاليت دارند آکنه بيشتر تشديد پيدا مي کند.
- باکتريها : باکتري ها عامل اصلي التهاب در آکنه هستند.
- داروها : مثل: ليتيوم، آزاتيوپرين، ريفامپين، کورتيکواستروئيد ها ، املاح طلا
- مواد آرايشي : در توليد و تشديد اکنه موثر هستند، بعضي از مواد آرايشي توليد کومدون مي کنند.
طبقه بندي باليني آکنه :
- خفيف : کومدون وجود دارد (برجستگي هاي سرسفيد و سرسياه)، جوشهاي چرکي خيلي کم هستند ولي کيست و برجستگي هاي بزرگ ملتهب وجود ندارد.
- متوسط : همراه کومدون جوشهاي چرکي زياد است ،تعدادي کيست وجود دارد ولي جوشگاه (اسکار) آکنه وجود ندارد .
- شديد: کومدون، جوش هاي چرکي، کيست و اسکار زياد است.
درمان :
- از دستکاري و تخليه ضايعات بايد جلوگيري شود.
- براي جلوگيري از بوجود آمدن اسکار(جوشگاه) درمان هرچه زودتر بايد آغاز شود.
- شروع آنتي بيوتيک موضعي يا خوراکي
- استفاده از صابون و محلول پاک کننده جهت کم کردن چربي پوست
- در موارد شديد با تشخيص پزشک متخصص شروع رتينوئيدهاي موضعي يا خوراکي
- درمان اسکارهاي آکنه (توسط: لايه برداري، جراحي، ليزر)
- استفاده از ضد آفتاب فاقد چربي.